Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 11, Sayı 80  2023/1  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Büşra Dilara GÖRGÜLÜ, Filiz KUMOVA

NO Makale Adı
1675795272 PSİKOTERAPİSTLERDE TÜKENMİŞLİKLE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK, BAŞA ÇIKMA MEKANİZMALARI, KONTROL ODAĞI, KİŞİLİK EĞİLİMLERİNİN İLİŞKİSİ

Bu araştırmada, psikoterapistlerde duygusal tükenmişlik ile stresle başa çıkma mekanizmaları, kontrol odağı ve duygusal denge eğilimi arasındaki ilişkiler ve ilgili değişkenlerin psikoterapistlerin duygusal tükenmişliği üzerindeki yordayıcı gücü incelenmiştir. Araştırmaya 23-59 yaş arasında toplam 279 psikoterapist katılmıştır. Katılımcı grubunun %84’ü kadın katılımcılardan oluşmaktadır. Katılımcıların %41’inin mesleki deneyimi 3 yılın altında, %21’inin 3-5 yıl arası ve %38’ninki de 5 yılın üzerindedir. Veriler gönüllülük ve ulaşılabilirlik esasına göre sosyal medya platformları üzerinden toplanmıştır. Katılımcılar, Başa Çıkma Mekanizmalarını Değerlendirme, Kontrol Odağı, Hızlı Büyük Beşli ve Maslach Tükenmişlik Ölçekleri ile Demografik Bilgi Formunu doldurmuşlardır. Analiz sonuçlarına göre, duygusal tükenmişlik olumlu baş etme mekanizmaları -kendine yardım, yaklaşım ve uyum sağlama-, ve duygusal denge eğilimi ile negatif; olumsuz baş etme mekanizmaları -sakınma-kaçınma ve kendine ceza- ve dış kontrol odaklılık ile ise anlamlı pozitif korelasyon göstermiştir. Araştırma bulguları ayrıca, duygusal tükenmenin, duygusal denge eğilimi ile başa çıkma mekanizmalarından kendine ceza ve kendine yardım tarafından anlamlı olarak yordandığını ortaya koymuştur. Araştırma bulgularının hem ilgili literatür boşluklarının giderilmesine hem de psikoterapistlerde duygusal tükenmişliği önlemeye veya ortadan kaldırmaya ilişkin oluşturulacak destek programlarında göz önüne alınması faydalı olabilecek hususlar hakkında fikir vererek dolaylı yoldan toplumsal ruh sağlığının korunmasına katkı sağlayabileceği düşünülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Psikoterapistlerde duygusal tükenmişlik, kontrol odağı, stresle başa çıkma mekanizmaları, duygusal denge