Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 10, Sayı 73  2022/6  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Merter MERT

NO Makale Adı
1653963565 TÜRKİYE’NİN ÜRETKEN KAPASİTELER ENDEKSİ ve YAPISAL DÖNÜŞÜMÜ

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2000-2018 döneminde Üretken Kapasiteler Endeksi ve alt bileşenleri ile kişi başına gelir büyümesi arasındaki ilişkileri ekonometrik olarak incelemektir. Üretken Kapasiteler Endeksi veya Üretken Yetkinlikler Endeksi Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı tarafından 2021 yılında yayımlamaya başlanan veri setidir. Üretken Kapasiteler Endeksi’nde sekiz alt endeks vardır: yapısal değişim, doğal sermaye, enerji, ulaştırma, beşeri sermaye, enformasyon ve iletişim teknolojisi, kurumlar ve son olarak özel sektör endeksi. Yapılan gözlemlere göre, 2000-2018 döneminde Türkiye’de doğal sermaye endeksi ve kurumlar endeksi azalma eğiliminde iken, enerji, ulaştırma, beşeri sermaye, enformasyon ve iletişim teknolojisi, özel sektör ve yapısal değişim endeksleri artma eğilimindedir. Bu endekslerden türetilen Üretken Kapasiteler Endeksi de artma eğilimindedir. Çalışmada Üretken Kapasiteler Endeksi ve alt bileşenleri ile kişi başına gelir büyümesi arasındaki ilişkiler, uzun dönemli ilişkiler için vektör hata düzeltme modelleri ve kısa dönemli ilişkiler için vektör otoregresyon modelleri tahmin edilerek incelenmiştir. Durağanlık testi sonuçları nedeniyle, yalnızca Üretken Kapasiteler Endeksinin alt bileşenlerinden yapısal değişim endeksi ile kişi başına gelir büyümesi arasındaki ilişkiler analiz edilebilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; uzun dönemde kişi başına hâsıladaki yüzde 1’lik artış yapısal değişim endeksinde yüzde 0,21 artış yaratmaktadır, kısa dönemde ise kişi başına hâsıladaki yüzde 1’lik artış yapısal değişim endeksinde yüzde 0,17 artış meydana getirmektedir. Diğer taraftan, tersine bir ilişki yoktur.
Anahtar Kelimeler: Türkiye ekonomisi, Üretken kapasiteler, Yapısal dönüşüm, Büyüme, Kalkınma