Yapılan bu çalışmanın amacı kadınlarda beden imgesi baş etme stratejilerinin toplumsal cinsiyet rolleri ve erken dönem uyum bozucu şemalarla ilişkisinin incelemesidir. Meslek grupları, bölgeler ve diğer sosyodemografik değişkenler fark etmeksizin 1000 kişilik örneklem grubuna seçkisiz bir şekilde ulaşılmıştır. Örneklemi oluşturan katılımcılar, gönüllülük esası göz önünde bulundurarak araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Toplumsal Cinsiyet Roller Tutum Ölçeği, Beden İmgesi Baş Etme Stratejileri Ölçeği ve Young Şema Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, toplumsal cinsiyet rolleri alt boyutu eşitlikçi tutum artıkça, olumlu mantıksal kabullenme ve görünüşü düzeltme puanları artmakta ve kaçınma puanları azalmaktadır. Geleneksel tutum puanları artıkça, görünüşü düzeltme ve kaçınma puanları artmaktadır. Beden imgesi baş etme stratejilerinin ve erken dönem uyum bozucu şemalarla anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Young Şema Ölçeği’nin alt boyutları olan başarısızlık, iç içe geçme/ bağımlılık, terk edilme, kusurluluk, karamsarlık, sosyal izolasyon/güvensizlik, duygularını bastırma, onay arayıcılık, tehditler karşısında dayanıksızlık, yüksek standartlar, duygusal yoksunluğun kaçınmayı pozitif yönde anlamlı düzeyde yordadığı görülmektedir. Kusurluluk, terk edilme, duyguları bastırma, tehditler karşısında dayanıksızlık şemalarının kaçınma üzerinde daha anlamlı yordayıcılar olduğu saptanmaktadır. Young Şema Ölçeği’nin alt boyutları olan sosyal izolasyon, terk edilme, cezalandırma, ayrıcalıklılık/yetersiz özdenetimin olumlu mantıksal kabullenme üzerinde anlamlı yordayıcılar olduğu bulunmuştur. Terk edilme, cezalandırma, ayrıcalıklılık/yetersiz özdenetimin etkisi pozitif ve sosyal izolasyonun etkisi negatiftir.
Anahtar kelimeler: Toplumsal cinsiyet, cinsiyet, beden imgesi, erken dönem uyum bozucu şemalar
|