Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 9, Sayı 65  2021/10  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Ece YÜCEL

NO Makale Adı
1627292483 ENGELSİZ SANAT: SAYBORG SANATÇI NEIL HARBISSON VE SANAT BİLİM BULUŞMASININ DÖNÜŞTÜRÜCÜ GÜCÜ

İnsanlar doğuştan veya ilerleyen zamanlarda standart fizyolojik/zihinsel normlardan “engel” olarak tanımlanan sapmalara sahip olabilirler. Geçmişten bugüne benzeri durumlardaki sanatçılar, bu başkalıklarını evreni algılayış biçimlerinin bir yansıması olarak yapıtlarına taşımış, sanatsal biricikliğe ulaşarak üsluplarını ve akımları oluşturarak özgün ve öncü kimlikleriyle var olmuşlardır. Doğuştan tam renk körü Sanatçı Neil Harbisson, algısal normlara sanatı bilimle buluşturarak meydan okumuştur. Farklı sanat dallarıyla ilgilenen ve eğitim alan Harbisson yapıtlarında ve özel hayatında renk kullanmaya yahut görmeye de asla ihtiyaç duymamıştır. Zamanla renk bilgisi gerektiren durumlara merakı da eklenince renkleri keşfetme arzusunu kendi fizyolojisi ve yetenekleri doğrultusunda gerçekleştirmiştir. Bugün bilim çoğu engeli protezler, implantlar, özel gözlükler gibi müdahale ya da desteklerle bertaraf etmeyi mümkün kılmaktadır. Harbisson ise, ekibiyle birlikte tasarladığı, başındaki Eyeborg isimli sensörün algıladığı renk frekanslarının beynine yerleştirilen çipte ses verilerine çevrilmesi ile renkleri “duymayı” başarmıştır. Bu aşamadan sonra ses ile görseli birleştirerek Sayborg Sanatı akımını başlatmış olan Harbisson, insanın gelecekte daha da muhtaç olacağı doğaya uyabilirse, insan olmanın özünü koruyarak türünü devam ettirebileceğini savunmaktadır. Bu çalışma, insanın keyfi ihtiyaçları ve zevkleri uğruna doğayı dönüştürmek, tüketmek yerine; sanat ve bilim’in işbirliğiyle ortaya çıkabilecek ilerici yöntemlerle; kendini uyum sağlamaya ve dönüştürmeye teşvik ederse varlığını, yaşam alanını ve kaynaklarını korumayı başarabileceğini, algı dünyasını genişletebileceğini gösterecektir.

Anahtar Kelimeler: Sanat, bilim, engel, teknoloji, sayborg, sürdürülebilirlik, özgünlük