Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 9, Sayı 64  2021/9  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Levent MERCİN, Cihan TİKİT

NO Makale Adı
1623529525 GRAFİK TASARIMDA SÜRREALİZM: INCEPTION FİLM AFİŞİ ÖRNEĞİ

20. yüzyılın savaşlarla sonuçlanan bilimsel, toplumsal ve siyasi gelişmeleri sanat alanına, geleneğin reddiyle temellenen akımların oluşumu olarak yansımıştır. Bu sanat akımlarından biri de Sürrealizm’dir. Akılcılığa ve geleneksel düşünce biçimine karşı çıkarak bilinçaltının gerçeğine ve sanatsal ifadesine yönelen Sürrealizm; edebiyat, resim, heykel, fotoğraf, mimari, moda, grafik tasarım gibi birçok sanat alanında etkisini sürdürmektedir. Bu çalışmada, Sürrealizm’in grafik tasarım alanları üzerindeki etkisi ve önde gelen Sürrealistlerin grafik tasarım eserleri incelenmiştir. Ayrıca “Inception” adlı filmde kullanılan afişler, göstergebilimsel çözümleme yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen verilere göre filmin konusu rüyalardan sırları ve fikirleri çalan bir ekibin farklı bir görevde yaşadıkları maceralardır. Göstergebilimsel açıdan Başlangıç film afişinin ön planında gerçekçi bir mekândan başlayıp gerçek dışı bir mekâna belli belirsiz geçişle gerçeklik ve gerçeklik algısındaki dönüşüm karmaşasına gönderme yapılmıştır. Sürrealist etkiler barındıran bu düzenleme, gerçek ve kurgu, gerçek ve düş, gerçek ve yanılsama, yaşam ve ölüm gibi zıtlıklar olarak yorumlanabilir. İncelenen afişlerde yazılı ve görsel ögelerin estetik bir bütünlük oluşturacak ve filmin içeriğini izleyiciye yansıtacak şekilde kullanıldığı, afişteki ögelerin dikkat çekmede başarılı olduğu dolayısıyla afiş tasarımının amacına ulaştığı belirtilebilir. Filmin konusu metinlerarasılık bağlamında incelendiğinde ise, filmin kadim öğretilerle bağlantısı olduğu anlaşılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sürrealizm, grafik tasarım, göstergebilimsel çözümleme, metinlerarasılık