Tarihsel süreçte ortaya çıkan sanatsal ve kültürel hareketler, oluşumlar, akımlar meydana geldikleri ve şekillendikleri dönemin toplumsal, siyasal, ekonomik ve kültürel verilerinden etkilenmişlerdir. Tarihin her döneminde değişen dünya şartlarına bağlı olarak farklılaşan ve gelişen sanat kendinden önceki dönemlerden etkilendiği kadar kendinden sonraki süreçleri de etkilemiştir. Bu bağlamda özellikle 20. yüzyılın ilk yarısı, birbiri ardına ortaya çıkan büyük savaşlar, devrimler, ekonomik krizler, hızla gelişen teknoloji, bilimsel gelişmeler ve bunların insanda yarattığı ruhsal travmaların yaşandığı bir dönem olmuştur. Özellikle buhran dönemlerinden beslenen siyasal bir söylem aracı olan manifesto 20. yüzyılın ilk yarısında sanat ortamına girmiştir. Fransız Devrimi’yle şekillenen, toplumsal bir hareketin siyasal inanç ve amaçlarının yazılı bir metin aracılığıyla duyurulması anlamına gelen manifesto, 20. yüzyılda sanat akımları ve sanatçılar tarafından kullanılmaya başlamıştır. İnsanlığın maddi ve manevi anlamda çöküşte olduğu bu dönemde sanatçılar yayımladıkları manifestolar aracılığı ile özgürleşmeye, yeni bir dünya kurmaya, halkı bilinçlendirmeye, sanatlarını anlatmaya çalışmıştır. Sanatın disiplinlerini kapsayan avangard manifestolar bu dönemde tüm geleneksel sanat anlayışına meydan okumuş ve sanat alanında modern atılımlar gerçekleşmiştir. Bu bağlamda bir inceleme ve değerlendirmenin amaçlandığı bu araştırmada, “Avangard manifestoların tarihsel süreci ve avangard manifestoların lisans eğitim programlarındaki yeri nedir?” gibi vb. sorular aydınlatılmaya çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemi ve doküman incelemesinin kullanıldığı bu çalışmada elde edilen tüm bulgular araştırmanın alt amaçları çerçevesinde yorumlanmış ve yine aynı amaçlar doğrultusunda bulgulardan sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sanat, sanat eğitimi, eğitim programı, manifesto