Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 9, Sayı 56  2021/1  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Emre ŞEN

NO Makale Adı
1611342562 MARKSİST ESTETİĞİN ESTETİK OBJE ANLAYIŞI

Karl Marx’ın kurucusu olduğu Marksizm, ağırlıklı olarak insanın toplumsal ve tarihsel gerçekliğine dair materyalist analizler sunar. Marksizm’e göre sanat dâhil tüm tinsel ya da manevi gerçeklik alanı, insan toplumunun maddi alt-yapısı temelinde var olabilir ve ancak bu temel üzerinde doğru bir şekilde kavranabilir. İnsanın tüm toplumsal ve tarihsel varoluşuna dayanan tinsel gerçekliği, sanatla birlikte ahlak, siyaset, hukuk, din, felsefe, bilim benzeri tüm üstyapı etkinliklerini içerir. Başka bir deyişle insanlığın manevi gerçekliği maddi gerçekliyle belirlenir. Kuşkusuz bu tek yönlü ve kısır bir belirlenim değil, karşılıklı ve diyalektik bir ilişki ve belirlenimdir. Fakat son kertede belirleyici olan maddi yaşam koşullarıdır. Maddi gerçekliği, doğayı varsaymadan bir insan kültürü ve tarihinden söz edilemez; fakat bir kez oluştuktan sonra insan maneviyatı ve kültürünün insanın doğal gerçekliği üzerinde bir belirleyiciliği vardır. İnsan doğal gerçekliğinin dolaysızlığını kültürle dönüştürür. Sanat, tüm diğer tinsel faaliyet alanları ve kurumları gibi, üretim güç ve ilişkileriyle şekillenen sınıfsal ayrım ve ilgilerden bağımsız var olamaz. Sanatın sınıfsal ve ideolojik analizi Marksist estetikte önemli bir yer tutar. Sanat ve sanatçı hem egemen sınıflara hem de ezilen sınıflara hizmet edebilir. Sanat ve politik mücadele alanı birbirinden tümüyle soyutlanamaz. Bu bildiride; Marksist Estetiğin ve estetik obje’nin farkları ve temel hususları Estetiğin ilk düşünülmeye başlamış olduğu zamanlardan itibaren kronolojik sıralar temel alınarak ilişkisel, tanımlayıcı araştırma yöntemi kullanarak çalışma yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Estetik, Karl Marx, Estetik obje