Sanat toplumsal, kültürel ve politik olaylardan etkilenerek sanatçının kendi deneyim ve birikimleriyle sentezlenen görsel, işitsel ve dokunsal bir ifade aracıdır. Geçmişten günümüze sanat bazen kitleleri etkilemek için bir propaganda aracına bazen toplumsal bir olayı hafızalarda tutmak için bir anıta ya da bir tablo ile politik bir söyleme dönüşmektedir. Sanatın politik bir sembol ya da imge olarak kullanımı Roma İmparatorluğu’na kadar uzanan köklü bir geçmişi bulunmaktadır. Tarihe tanıklık eden sanat eserleri toplumun görsel belleklerinde iz bırakarak geçmiş olaylara ışık tutmaktadır. Bu araştırma Pablo Picasso’nun Guernica adlı eserini sanatta bir politik söylem kapsamında incelemeyi ve toplumsal hafızadaki yerini ortaya koymayı amaçlamıştır. Guernica, Francisco Franco öncülüğünde Nazi Almanyası ve İtalyan uçaklarının 1937’de Kuzey İspanya’da Bask kasabası Guernica’yı bombalanmasına tepki olarak yapılmış güçlü bir politik eserdir. Hava kuvvetlerinin bombardımanı ve 3 gün süren yangında Guernica'da 1654 kişinin öldüğü ve çok sayıda sivilinde hayatını kaybettiği ileri sürülmüştür. 1937 yılında Paris Dünya Fuarında İspanya Pavyonunda sergilenmesi için sipariş edilen Guernica, İspanya iç savaşında hayatını kaybeden insanlara adanmıştır. Başlangıçta alay ile karşılanan eser sanatta aktivist bir rol üstlenmiştir. Geçmişin acılarını ve vahşetini günümüze taşıyan Guernica, sembolik anlatımlarla oluşturulmuş sessiz bir çığlıktır. 3,49 metre yükseklik ve 7,76 metre genişlikte olan Guernica siyah ve beyaz renkler kullanılarak geometrik biçimlendirmelerle yapılmış kübik alegorik bir eserdir. Picasso’nun “Resim, evleri dekore etmek için yapılmaz, vahşete ve karanlığa karşı bir savaş aracıdır” sözü Guernica’nın sanattaki yerini ortaya koymaktadır. Çalışma literatür taraması kapsamında yapılmış betimsel bir araştırma olup ikonografik bir incelemedir.
Anahtar Kelimeler: Guernica, Picasso, Kübizm, Reina Sofia, İspanyol İç Savaşı