Gelişen teknoloji ile birlikte, kültürel miras tanımına giren birçok tarihi yapı ve eser dijital ortamda farklı sergileme yöntemleri ile insanların kullanımına sunulmaktadır. Geniş açılı görüntüler ile elde edilmiş dijital müzeler ve sanal turlar en yaygın görülen örneklerdendir. Sanal tur her türlü iç ve dış mekanın bilgisayar aracılığıyla internet ortamında izlenmesine olanak sağlar. Bu esnada kullanıcı fare veya klavye yardımı ile sahnenin içinde yukarı, aşağı ve sağa sola olmak üzere üç boyutlu bir gezinti yapabilir. Bilişim sektöründe devrim yaratan bu uygulama Sanal Tur olarak adlandırılır. 2020 yılı itibari ile ülkemizde ve dünyada COVID-19 virüsü, günlük hayatı önemli ölçüde etkilemiştir. Önlem amacıyla karantina kapsamında uygulanan sokağa çıkma ve seyahat kısıtlamaları, insanların sanal tur ve benzeri uygulamalara olan ilgisi arttırdığı gözlemlenmektedir. Sanal turlar, seyahat gerektirmeden, akıllı telefon, tablet, bilgisayar gibi cihazlar ile tarihi yapı ve alanların gezilebilmesine olanak sağlamaktadır. Ancak, 360 sanal tur olarak bilinen sanal tur uygulamaları incelendiğinde, görsel açıdan yeterli görünse de mekanik yönden eksik kaldığı görülmektedir. Geniş açılı fotograflardan üretilen sanal tur çalışmaları optik bir yanılsama sağlamaktadır ve sadece belli açılardan izlenebilmektedir. Buna göre 360 sanal turlar etkileşim ve kullanıcı deneyimi açısından zayıf kalmaktadır. Geliştirilebilecek sergileme yöntemleri sadece 360 sanal tur ile kısıtlı değildir. Kültürel mirasın türüne göre, görsel tasarım araçları ve çeşitli kodlama dilleri kullanılarak birçok farklı uygulama geliştirilebilecektir. Video oyunu ve uygulamalar için geliştirilen fizik motorları, oyun ve uygulamalarda ihtiyaç duyulan fizik ve simulasyon parametrelerine sahiptir. fizik motorlarının olanak sağladığı özellikler ile detaylı bir uygulama geliştirmek mümkündür. Bu sayede yüksek etkileşimli bir uygulama geliştirilebileceği gibi, uygulama birçok platformda kullanılabilecektir. Video oyun motoru kullanarak yapılacak bir sanal tur çalışması ile, ileri derecede tahrip olmuş ve ziyaretçilerin gezmeleri açısından tehlikeli olan tarihi yapılar sayısal ortamda modellenip sanal tur olarak kullanılabilecektir. Bu sayede, yok olmaya yüz tutmuş tarihi yapılar sayısal ortamda görsel belleğini sürdürmeye devam edebilecektir. Bu araştırmada, video oyunu motorlarının gelişmiş simulasyon özelliklerinden faydalanarak, ziyaret edilemeyecek kadar tahrip olmuş bir tarihi yapının yüksek etkileşimli sanal tur çalışmasının yapılması ve elde edilen bilgiler doğrultusunda video oyunu motorlarının sanal tur geliştirme aşamasındaki avantaj ve dezavantajlarının ortaya koyulması hedeflenmektedir.


Anahtar Kelimeler: Sanal tur, kültürel miras, 360 tur, tarihi yapı, video oyun