ÖZET
Kentler, birey için doğada algıladığı diğer nesnelerden farklı olarak insan ürünü olan ve ona hizmet eden, bazen doğal şartların elverdiği ölçülerde bazen de geniş ölçekli planlamalarla şekillenen mimarlık ürünü mekanlar olarak tanımlanırlar. Kentler canlı varlıklar gibidirler ve toplumsal yaşantıların izlerini barındırırlar; savaşlar, geniş kapsamlı organizasyonlar bunlara örnek olarak verilebilir. Kentler kısa sürede oluşmazlar. Onlar geniş ölçekli planlamalar yapılarak oluşturulurken jeopolitik konumuna, doğal kaynaklarına, ekonomik getirisine ve toplumsal hedeflere hizmet etmelerine dikkat edilir. Kentler kendilerine özgü karakterleri ile kimlik kazanırlar. Bir kentin kimliğinde o kentin öne çıkan baskın özellikleri belirleyici olur. Bu anlamda bir kısım kentler mekansal özellikleri ile öne çıkarken bir kısmı ise sosyo-kültürel özellikleri ile ön plana çıkmaktadır. Kent mekanlarında yer alan sanat yapıtları ve grafik tasarım ürünleri, toplumun problemlerini yansıtan, kültürel-sanatsal ve tasarım birikimlerinin iletilmesine katkı oluşturan, kentin çevresi ve içerisinde barındırdığı toplum ile bütünleşmesini sağlayan, kent ve çevre birlikteliğinin anlam kazanmasına yardımcı olan bütünsel bir yapıya sahiptir.
İletişim bakımından toplumsal beklentilere cevap verebilmede ve estetik değerler oluşturmada grafik tasarım bir kent için en önemsenmesi gereken unsurlardan biridir. Çünkü grafik tasarım insanlar arasındaki anlamlı değiş tokuşu sağlaması, bir toplumu bilgilendirmesi, yaşamlarını kolaylaştırması, sosyalleşmeyi canlı tutması ve estetik bilinç oluşturması bakımından etkili bir disiplindir. Grafik tasarım ürünleri bir kentin vazgeçilmezlerindendir. Bu açıdan düşünüldüğünde bir kentin en renkli, en dikkat çekici ve bilgilendirici araçları arasında grafik tasarım ürünleri yer alır. Örneğin, kent yaşamında yer alan yönlendirme ve bilgilendirme grafikleri, bilboardlar, afişler, piktogramlar, tabelalar, kent haritaları, bina ve araç giydirmeleri vb. gibi bir çok grafik ürün insanların sürekli olarak yüzleştiği tasarımlardır. Bu grafik ürünlerin nitelikli olarak tasarlanması, kentin öncelikle tasarım ve görsel kültürüne, sonra da estetiğine yadsınamaz değerler katar.
Anahtar Kelimeler: Grafik Tasarım, Estetik, Kent ve Çevre.
|