Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 11, Sayı 83  2023/4  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Fulya AKBUĞA

NO Makale Adı
1680529708 “POST-TRUTH” ÇAĞI VE SOSYAL MEDYADA GERÇEĞİN SIRADANLAŞMASI

Temel anlamda; gerçeği önemsizleştirme, gerçeklerden ziyade duygulara ve inançlara dayalı argümanların daha çabuk benimsenmesi gibi anlamlarda kullanılmakta olan ve dijital medya teknolojilerinin ve sosyal ağların epistemolojisine bağlı olarak ortaya çıktığı değerlendirilen “post-truth/hakikat sonrası” kavramı özellikle, 2016 yılındaki Amerikan Başkanlık Seçimleri ve Brexit tartışmaları sonrasındaki siyasî ortamda yaygınlaşmıştır. Günümüzde, sosyal ağların hızla yaygınlaşması ile yalan ve hakikat arasındaki sınırlar kaybolmuş, sahte haberler ve gerçeklerin çarpıtıldığı abartılı söylemler sadece sosyal medyadaki anonim kişilerce değil, bizzat siyasî figürler tarafından sıklıkla kullanılır hale gelmiştir. Yapılan araştırmalar, yalan haberlerin daha çabuk yayıldığını, abartılı içeriklerin daha fazla kabul gördüğünü gösterirken, hakikat-sonrası söylem, sosyal ağlarda adeta yeni bir gerçeklik halini almıştır. Post-truth kavramının sosyal medya içerikleri bağlamında ele alan ve sistematik derleme niteliğinde olan bu çalışmanın amacı; kavramın farklı araştırmacılar tarafından nasıl değerlendirildiğini incelemek ve “hakikat sonrası”nın kendisine sosyal ağlarda ne şekilde yer bulduğunu tartışmaktır. Sosyal medya araçlarının hakikat-sonrası söylemin yaygınlaşması için geniş bir zemin yarattığı aşikardır. Yalan, sahte ve abartılı haber ve söylemler ile mücadele etmenin en etkili yolu ise, dijital okuryazarlığın artırılması ve sosyal medya platformlarının bu konuda daha etik ve bilinçli hareket etmesi olarak ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler: hakikat-sonrası söylem, sosyal medya, yalan haber