2. Dünya Savaşı yılları, belirli siyasi hedeflere ulaşmak için fikirleri şekillendirmek ve davranışları etkilemek için kullanılan araç olan propagandanın insanlık tarihinde en yoğun kullanıldığı dönemlerden biri olmuştur. Halkı motive etmek ve onun desteğini almak, savaş süresince hükümetler için hayati öneme sahip olmuş, bu nedenle propaganda savaşa katılan tüm devletler tarafından çeşitli söylemler ve medyalar dahilinde kullanılmıştır. Bu dönemde hükümetler, propaganda mesajlarını halka ulaştırmak için radyo, gazete ve dergiler, reklam panoları ve afişleri kullanmıştır. Bu mecralar arasında afiş, savaş döneminde en önemli kitle iletişim araçlarından biri olmuş, halkın duygularını etkilemek, insanları orduya katılmaya teşvik etmek, savaş tahvillerini satmak gibi maddi ve manevi açıdan savaşın desteklenmesine yönelik bir propaganda aracı olarak kullanılmıştır. Savaş dönemi afişlerinde yaratılan görüntüler, milliyetçilik duygularını, ülkeler arasındaki gerilimleri, korkuları ve ırkçı söylemleri betimlemiştir. Araştırma kapsamında 2. Dünya Savaşı dönemi ABD ve Almanya’da üretilen belirli propaganda afişleri göstergebilimsel analiz yöntemi ile incelenmiştir. Bu doğrultuda propaganda afişlerinde bulunan göstergelerin hangi yan anlamları taşıdığı ve hangi mitleri yeniden ürettiği Roland Bathes’ın göstergebilimsel yaklaşımı ile çözümlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: 2. Dünya Savaşı, propaganda, afiş, göstergebilimsel analiz
|