Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 8, Sayı 48  2020/5  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Yusuf PARLAK

NO Makale Adı
1583085357 GELENEKSEL EL YAPIMI KAĞIT ÜRETİMİ: DÜZCE ÜNİVERSİTESİ GELENEKSEL YÖNTEMLERLE HAT VE EBRU KAĞIT ÜRETİMİ PROJESİ

M.Ö. ikinci yüzyılda Cai Lun tarafından keşfedilen kağıt, geçmişten bu yana kültürlerin gelişmesindeki en büyük etkenlerden biridir. Kağıt tüketimi bu gelişmeye paralel olacak şekilde artmaktadır ancak kağıda duyulan ihtiyaç, ardında birçok sorunu doğurmaktadır. Bu sorunların en temeli ormanların yok olması, hava kirliliği, doğal afetler gibi çevresel sorunların tetiklenmesi ve ortaya çıkmasıdır. Ayrıca dünyada kâğıt tüketimine olan gereksinimin artmasıyla, kâğıt üretiminde kullanılan ve selüloz kaynağı olan odunun yanı sıra saman, pamuk gibi doğal kaynaklarda azalma riski ortaya çıkmıştır. Buna bir çözüm olarak üreticiler kullanılmış kâğıt kaynağına yönelmeye başlamışlardır. Geri dönüşüm bu anlamda kullanılmış kağıtların tekrar kullanıma kazandırılması için günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Kullanım alanının yaygınlığı kâğıdı sosyal ve ekonomik etkileri yüksek ürünler arasına sokmaktadır. Bununla birlikte kâğıt, yapısı gereği, doğrudan faydalanılabilecek bir madde olarak doğadan tedarik edilememekte, insan emeği ve bilgisiyle farklı hammaddelerden ve farklı şekillerde üretilerek ortaya çıkmaktadır. Kâğıt üretilirken kullanılan asit ihtiva eden maddeler ve sert sular kâğıdın ömrünü kısaltmaktadır. Özellikle hat sanatı ve ebru sanatında kağıdın kalitesi inşa edilecek olan eserin kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu sebeple sanatkârlar iyi ve asit oranı düşük olan ve uzun yıllar, hatta asırlar boyunca, dayanabilecek evsafta olan geleneksel el yapımı kâğıtları tercih etmektedir. Bu çalışmada Düzce Üniversitesi Geleneksel Yöntemlerle Hat ve Ebru Kağıt Üretimi projesi örnekleminde geleneksel asitsiz kağıt üretimi metodu açıklanarak, yöntemi ve faydaları üzerine kapsamlı bir analiz sunulacaktır. Bunun sonucunda hat ve ebru sanatı gibi kağıdın, eserin kalitesini etkilediği sanatlarda geleneksel kağıt üretimi ile kaliteli kağıtlar üretmesi önemlidir. Bu konuda insanlar geleneksel el yapımı kağıt üretimine teşvik edilecektir. Çalışmanın bu anlamda hem sanat hem ekoloji hem de kültürel çalışmalara katkısı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Kağıt, kağıt üretimi, geleneksel el yapımı kağıt üretimi, asitsiz kağıt, sanat