Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 8, Sayı 48  2020/5  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Kıymet GÜVEN AK

NO Makale Adı
1567625071 SANATIN KİMLİĞİ, KİMLİĞİN SANATI

İçinde bulunduğumuz farklı değişkenler; mekan, zaman, konum kimliğimizin tanımlanmasında belirleyici olduğu gibi toplumları oluşturan “biz”de toplum kimliklerinin kurgulanmasında belirleyicidir. Bu anlamıyla bu kavram psikolojiden sosyolojiye birçok disiplinin güncesine aldığı önemli konulardan birisidir. Kimlik kavramı temel olarak kendimizi ve diğerlerinin bizi nasıl tanımladığı ile ilgilidir. Fakat masum görünen tanımlamalar toplumların karmaşık güç ilişkileri tarafından kimi zaman içeride, kimi zaman dışarıda tutulan ve ötelenen kimlik politikalarının çelişkisel yapısına gebedir. Bu açıdan bakıldığında kimliklerin gerçeği yansıttığı ya da yansıtmadığı düşüncesi şüphe götürmez değildir. Sanatın en yalın anlamıyla bir ifade aracı olduğunu düşündüğümüzde; bu ifadenin içinde belirli bağlamlara yerleştirilen kimliğin kendisini de yansıttığını anlayabiliriz. Bu anlamıyla çalışmanın amacı sanatın, kimliği içinde nasıl barındırdığını, bazen işaret edilen kimliği nasıl yücelttiğini, kimi zaman da güçlü olanın kimliği altında madun olanın kimliğini nasıl ötelediğini görmeye çalışmaktır. Bu çalışmada egemen olanın sanatı ile madun olanın sanatının kimlik ile olan ilişkisi incelenmeye çalışılacaktır. Sanat ötekinin kimliğine bürünürken, kimi zaman da egemen olanın kimliği ile ötekinin kimliğini görmezden geldi. Bu bağlamda sanat ve kimlik öteden beri birbirleri ile ilişki içinde olarak birbirlerinin varlıklarını sürdürmeye devam etmiştir. Bu ilişki modernizmden günümüz sanatına incelenmeye çalışılmış ve bu düzlemde üreten sanatçılara yer verilmiştir. Egemen söylemlerin ötelediği çeşitli kimlik yapılanmalarına muhalefet eden sanatçıların üretimleri yoluyla sanata katkıları irdelenmeye çalışılmıştır. Bir anlamıyla sanatın ötelediği kimliklerin yine sanat yoluyla görünür kılınması çalışmanın önemli noktalarındandır. Başat kılınan ve büyük harflerle taçlanan kimliklerin sanatına karşı, görmezden gelinen ve ezilen kimliğinin sanatı verili olanın yapı söküme uğratılmasına olanak sağlamıştır. Sanatçı üretim sürecinde ortaya koyduğu yaratımlarında, zaman zaman kendi kimliğini ortaya koymuş, merkeze kimliğini alarak üretimler gerçekleştirmiş, zaman zaman da içinde yaşadığı toplumun kimliğinin çözümlenmesinde görsel bir ansiklopedi işlevinde sayılabilecek üretimlere imza atmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sanat, Kimlik, Politika