Nüfusun artışı ile birlikte her geçen gün artan atık miktarı tüm dünyada sorun haline gelmektedir. Her neslin eşit şartlarda daha iyi yaşam sürdürebilecekleri bir dünya için hem atık miktarını azaltabilecek hem de atıklardan enerji, hammadde gibi ülke ekonomisine katkı sağlayabilecek şekilde faydalanma yollarından biri geri dönüşümdür. Geri dönüşüm, aynı zamanda şimdiki nesil ile gelecek neslin yaşama hakkını adaletli bir şekilde koruyan sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlamaktadır. Geri dönüşüm, rekabet ortamında karlılıklarını ve devamlılıklarını sağlamak isteyen işletmeler için yeni bir iş sahasıdır. Diğer yandan işletmeler maliyetlerini en aza indirmek isterler. Bulanık doğrusal programlama ile işletme maliyetleri minimize edilebilmektedir. Bulanık doğrusal programlama; belirsizlik altında karar almada, karmaşık problemleri modellemede, gerçek yaşam problemlerini matematiksel modeller haline getirmede ve esnek sonuçlar elde etmede doğrusal programlamaya göre daha kullanışlıdır. Bu çalışma; gıda ve tarım ürünleri atıklarının yem hammaddesine geri dönüşümü ile değerlendirilebildiğine dikkat çekerek geri dönüşüme yeni bir bakış açısı getirmesi, sürdürülebilir kalkınmanın devamlılığının sağlanması, çevreye ve ekonomiye verilen zararın azaltılması konularına vurgu yapmak, gıda ve tarım ürünleri atıklarından yem hammaddesi geri dönüşümü yapan bir işletme için işletme toplam maliyetini bulanık doğrusal programlama modeli kullanarak minimize etmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın uygulama kısmında gıda ve tarım ürünleri atıklarından geri dönüşüm ile yem hammaddesi yapan bir işletmede işletme toplam maliyetini minimize edecek bulanık doğrusal programlama modeli kurulmuş ve model LINDO 6.01 programıyla çözülmüştür. Çalışma sonucunda, işletmenin toplam maliyetine oranla; bulanık doğrusal programlama yöntemine göre elde edilen optimum çözüm modeline ait toplam maliyet % 26 daha avantajlı olarak elde edilerek işletmeye tasarruf sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Geri Dönüşüm, Sürdürülebilir Kalkınma, Gıda ve Tarım Ürünleri Atıklarının Yem Hammmaddesine Geri Dönüşümü, Bulanık Doğrusal Programlama.